Phần mềm Tạp chí mở

Mối liên quan giữa một số yếu tố cá nhân với tuân thủ điều trị ARV ở bệnh nhân HIV/AIDS tại các nước thu nhập trung bình: phân tích gộp (meta – analysis)

Bùi Thị Tú Quyên, Nguyễn Thuỳ Linh

Tóm tắt

Tóm tắt:

*Thông tin chung: Tuân thủ điều trị ARV là yếu tố quan trọng để đánh giá thành công trong điều trị HIV/AIDS. Phân tích gộp được thực hiện nhằm xác định tỷ lệ tuân thủ điều trị ARV và mối liên quan với giới tính và tình trạng sống cùng vợ/chồng/bạn tình của bệnh nhân HIV/AIDS tại các nước thu nhập trung bình

*Phương pháp: Nghiên cứu đã tìm kiếm và trích xuất thông tin từ nghiên cứu gốc đề cập đến các yếu tố giới tính và tình trạng sống chung với vợ/chồng/bạn tình lên biến số đầu ra chính là tuân thủ điều trị ARV giai đoạn 2010 – 2019. Mô hình ảnh hưởng ngẫu nhiên được dùng trong phân tích, các giá trị tỷ số chênh cùng khoảng tin cậy 95% được báo cáo.

*Kết quả: Có 44 nghiên cứu được đưa vào phân tích. Tỷ lệ tuân thủ điều trị ARV của bệnh nhân HIV ở các nước thu nhập trung bình là 67,9% (CI95%: 63,0%-72,8%). Bệnh nhân sống cùng vợ/ chồng/ bạn tình có khả năng tuân thủ điều trị ARV cao gấp 1,15 lần (OR: 1,15; CI95%: 1,07-1,25) bệnh nhân không sống cùng vợ/ chồng/ bạn tình. Không có mối liên quan giữa giới tính và tuân thủ điều trị ARV (OR:0,97 ; CI95%:0,91-1,04).

*Kết luận: Cần có lưu ý hỗ trợ khi điều trị cho bệnh nhân HIV, đặc biệt cần dành thời gian tư vấn, giải thích, và cung cấp các thông tin kỹ hơn cho các bệnh nhân không sống cùng vợ/chồng/bạn tình.

Từ khóa

ARV, HIV/AIDS, tuân thủ điều trị

Toàn văn:

PDF

##submission.citations##

WHO. Meeting report on assessment of WHO HIV drug resistance early warning indicators. Geneva, Switzerland: World Health Organization;2011.

Potchoo Y, Tchamdja K, Balogou A, Pitche VP, Guissou IP, Kassang EK. Knowledge and adherence to antiretroviral therapy among adult people living with HIV/AIDS treated in the health care centers of the association "Espoir Vie Togo" in Togo, West Africa. BMC clinical pharmacology. 2010;10:11.

Nyamathi A, Ekstrand M, Heylen E, et al. Relationships Among Adherence and Physical and Mental Health Among Women Living with HIV in Rural India. AIDS and behavior. 2018;22(3):867-876.

Le Truong Son, Tran Van Son, Nguyen Ba Can, et al. Situation and related factors to AIDS patients who dropped out of ARV treatment at out-patient clinics in Thanh Hoa Province from 2012 - 2013. Journal of Preventive Medicince. 2015;10(170):373 - 379.

Phan HTT. ARV treatment adherence and related factors among AIDS patients managed and treated at the provincial AIDS center in Hai Duong, in 2016. Journal of Preventive Medicince. 2016;27(3):194.

Tran BX, Hwang J, Nguyen LH, et al. Impact of Socioeconomic Inequality on Access, Adherence, and Outcomes of Antiretroviral Treatment Services for People Living with HIV/AIDS in Vietnam. PloS one. 2016;11(12):e0168687.

Letta S, Demissie A, Oljira L, Dessie Y. Factors associated with adherence to Antiretroviral Therapy (ART) among adult people living with HIV and attending their clinical care, Eastern Ethiopia. BMC Int Health Hum Rights. 2015;15:33.

Hansana V, Sanchaisuriya P, Durham J, et al. Adherence to antiretroviral therapy (ART) among people living with HIV (PLHIV): a cross-sectional survey to measure in Lao PDR. BMC Public Health. 2013;13:617.

Achappa B, Madi D, Bhaskaran U, Ramapuram JT, Rao S, Mahalingam S. Adherence to Antiretroviral Therapy Among People Living with HIV. N Am J Med Sci. 2013;5(3):220-223.

Cohn SE, Jiang H, McCutchan JA, et al. Association of ongoing drug and alcohol use with non-adherence to antiretroviral therapy and higher risk of AIDS and death: results from ACTG 362. AIDS Care. 2011;23(6):775-785.

Crozatti MT, Franca-Junior I, Rodrigues R, et al. Antiretroviral treatment adherence in childhood and adolescence: multidisciplinary team as an associated factor in Brazil. AIDS care. 2013;25(11):1462-1469.

Chen M, Dou Z, Wang L, et al. Gender Differences in Outcomes of Antiretroviral Treatment Among HIV-Infected Patients in China: A Retrospective Cohort Study, 2010-2015. J Acquir Immune Defic Syndr. 2017;76(3):281-288.

Venkatesh K, Aylur S, Mayer K, et al. Predictors of Nonadherence to Highly Active Antiretroviral Therapy Among HIV-Infected South Indians in Clinical Care: Implications for Developing Adherence Interventions in Resource-Limited Settings. AIDS patient care and STDs. 2010;24:795-803.

Moher D, Liberati A, Tetzlaff J, Altman DG, Group P. Preferred reporting items for systematic reviews and meta-analyses: the PRISMA statement. PLoS medicine. 2009;6(7):e1000097-e1000097.

Nations U. World Economic Situation Prospects 2018. New York2018.

World Bank. World Bank Country and Lending Groups 2018. 2018; https://datahelpdesk.worldbank.org/knowledgebase/articles/906519. Accessed October 3rd 2018.

DerSimonian R Fau - Laird N, Laird N. Meta-analysis in clinical trials. (0197-2456 (Print)).

Martin S, Elliott-DeSorbo DK, Calabrese S, et al. A comparison of adherence assessment methods utilized in the United States: perspectives of researchers, HIV-infected children, and their caregivers. AIDS Patient Care STDS. 2009;23(8):593-601.

Bisson GP, Gross R, Bellamy S, et al. Pharmacy refill adherence compared with CD4 count changes for monitoring HIV-infected adults on antiretroviral therapy. PLoS Med. 2008;5(5):e109.

Berg KM, Arnsten JH. Practical and conceptual challenges in measuring antiretroviral adherence. J Acquir Immune Defic Syndr. 2006;43 Suppl 1:S79-87.

Chesney MA, Ickovics JR, Chambers DB, et al. Self-reported adherence to antiretroviral medications among participants in HIV clinical trials: the AACTG adherence instruments. Patient Care Committee & Adherence Working Group of the Outcomes Committee of the Adult AIDS Clinical Trials Group (AACTG). AIDS Care. 2000;12(3):255-266.

Chesney MA, Morin M, Sherr L. Adherence to HIV combination therapy. Soc Sci Med. 2000;50(11):1599-1605.

Atanga PN, Ndetan HT, Fon PN, et al. Using a composite adherence tool to assess ART response and risk factors of poor adherence in pregnant and breastfeeding HIV-positive Cameroonian women at 6 and 12 months after initiating option B. BMC Pregnancy Childbirth. 2018;18(1):418.

Bonolo Pde F, Cesar CC, Acurcio FA, et al. Non-adherence among patients initiating antiretroviral therapy: a challenge for health professionals in Brazil. AIDS. 2005;19 Suppl 4:S5-13.

Mills EJ, Nachega JB, Buchan I, et al. Adherence to antiretroviral therapy in sub-Saharan Africa and North America: a meta-analysis. JAMA. 2006;296(6):679-690.

Filimao DBC, Moon TD, Senise JF, Diaz RS, Sidat M, Castelo A. Individual factors associated with time to non-adherence to ART pick-up within HIV care and treatment services in three health facilities of Zambezia Province, Mozambique. PLoS One. 2019;14(3):e0213804.

Do HM. Antiretroviral therapy (ART) adherence among people living with HIV/AIDS (PLHIV) in the north of Vietnam : a multi-method approach, Queensland University of Technology; 2011.

Parruti G, Manzoli L, Toro PM, et al. Long-term adherence to first-line highly active antiretroviral therapy in a hospital-based cohort: predictors and impact on virologic response and relapse. AIDS Patient Care STDS. 2006;20(1):48-56.

Beyene KA, Gedif T, Gebre-Mariam T, Engidawork E. Highly active antiretroviral therapy adherence and its determinants in selected hospitals from south and central Ethiopia. Pharmacoepidemiology and Drug Safety. 2009;18(11):1007-1015.

Holzemer WL, Uys LR. Managing AIDS stigma. SAHARA J. 2004;1(3):165-174.

Vanable PA, Carey MP, Blair DC, Littlewood RA. Impact of HIV-related stigma on health behaviors and psychological adjustment among HIV-positive men and women. AIDS Behav. 2006;10(5):473-482.

Kumsa DM, Tucho GT. The Impact of Formal and Informal Institutions on ART Drug Adherence. J Int Assoc Provid AIDS Care. 2019;18:2325958219845419.

Nachega JB, Uthman OA, Peltzer K, et al. Association between antiretroviral therapy adherence and employment status: systematic review and meta-analysis. Bulletin of the World Health Organization. 2015;93(1):29-41.

Heestermans T, Browne JL, Aitken SC, Vervoort SC, Klipstein-Grobusch K. Determinants of adherence to antiretroviral therapy among HIV-positive adults in sub-Saharan Africa: a systematic review. BMJ Global Health. 2016;1(4):e000125.

Braitstein P, Boulle A Fau - Nash D, Nash D Fau - Brinkhof MWG, et al. Gender and the use of antiretroviral treatment in resource-constrained settings: findings from a multicenter collaboration. (1540-9996 (Print)).