Quản lý, sử dụng phân người và sức khỏe cộng đồng ở Việt Nam (Managing, using human excretase and community health in Vietnam)

Tóm tắt

Phân người được sử dụng trong nông nghiệp vì là nguồn phân giàu chất dinh dưỡng đạm, lân và kali với tỷ lệ đạm và lân nhiều hơn phân chuồng. Sử dụng phân người trong sản xuất nông nghiệp làm tăng độ màu mỡ của đất, giảm sử dụng phân vô cơ qua đó góp phần giảm bớt tiêu thụ năng lượng. Tuy nhiên, việc quản lý và sử dụng phân người không an toàn có thể làm lan truyền mầm bệnh và ô nhiễm môi trường.

Nhiều nghiên cứu về quản lý, kiến thức, thái độ và thực hành của người dân liên quan tới sử dụng phân người và ảnh hưởng sức khỏe đã được thực hiện ở Việt Nam. Tuy nhiên, hiện vẫn chưa có tài liệu tổng hợp những nghiên cứu này một cách hệ thống. Bài báo này tổng quan các nghiên cứu đã thực hiện ở Việt Nam từ các tài liệu sẵn có, được xuất bản trong nước và quốc tế nhằm phân tích mối liên quan giữa quản lý, sử dụng phân người và sức khỏe cộng đồng, thảo luận hướng nghiên cứu tiếp theo nhằm tận dụng lợi ích của việc sử dụng phân người và giảm thiểu nguy cơ sức khỏe tới cộng đồng.

English abtract

Human excreta can be used as fertilizer in agriculture as they are rich in nutrient such as nitrogen, phosphorus and potassium and their nutrient values are higher than that in animal manure. The use of human excreta in agriculture helps to increase the fertility of the soil, reduce the use of inorganic fertilizers then contribute to the reduction of energy. However, unsafe management and use of human excreta can have negative impact on public health by spreading disease and polluting environment.
Many studies on management, knowledge, attitudes and practices related to the use of human excreta and health impact have been conducted in Vietnam. However, there is not yet documents that synthesize these researches in a systematic way. This paper reviews researches made on the practices of managing and using human excreta in Vietnam from documents available from domestic and international publication to analyse the relationship between managing, using human excretase and public health. It also discusses the way forward of further research to take advantage of the benefits of human excreta using and reduce health risk to the community.