Đặc điểm tử vong và chấn thương do thảm họa tự nhiên tại Việt Nam từ năm 2000 đến năm 2012 (Characteristics of natural disaster-related death and injury in Viet Nam from 2000 to 2012)
Tóm tắt
Nghiên cứu này phân tích số liệu tử vong và chấn thương được lưu trữ tại Ban chỉ đạo Phòng chống lụt bão Trung ương nhằm mô tả một số đặc điểm dịch tễ học của tử vong và chấn thương do thảm họa tự nhiên trong giai đoạn 2000-2012. Kết quả: từ 2000 đến 2012, 4.765 người tử vong và 7.812 người chấn thương trong các thảm họa tự nhiên được báo cáo. Lũ lụt là loại thảm họa gây tử vong nhiều nhất (59,4%), tiếp đến là tử vong do bão (21,1%) và do lũ quét là 11,5%. Hai khu vực có tỷ lệ tử vong cao nhất là khu vực đồng bằng sông Cửu Long (34,0%) và khu vực miền Trung (23,4%). Trong 321 trường hợp tử vong (6,7% tổng số tử vong) có thông tin chi tiết, nam chiếm tỷ lệ 69,7%. Hai nhóm có tỷ lệ tử vong cao nhất là nhóm 15 – 24 tuổi (20,7%) và nhóm trên 55 tuổi (19,5%). Ba nguyên nhân tử vong hàng đầu gồm: đuối nước (68%), chấn thương (14,4%) và bị đất đá vùi lấp (12,4%). Hoàn cảnh tử vong chủ yếu là khi nạn nhân đi qua vùng nước lũ (34,8%). Cơ sở dữ liệu hiện có của Ban chỉ đạo Phòng chống lụt bão Trung ương không có đủ thông tin chi tiết về dịch tễ học tử vong, mặc dù từ năm 2009 báo cáo đã có nhiều thông tin hơn. Vì vậy, công tác thống kê báo cáo thiệt hại về người nói chung và tử vong, chấn thương nói riêng cần được tăng cường để có cơ sở xây dựng và triển khai các biện pháp nhằm giảm thiểu tử vong do thảm họa tự nhiên tại Việt Nam.
English abstract
This study analyzed data included in the database of the Central Committee for Flood and Storm Control (CCFSC) to describe some epidemiological characteristics of natural disaster-related deaths and injuries during the period between 2000 and 2012 in Viet Nam. Findings: from 2000-2012, natural disasters caused 4,765 deaths and 7,812 injuries. Flood-related deaths accounted for 59.4%; storm-related deaths accounted for 21.1%; flash flood caused 11.5% and other natural disaster caused 7.7% of the total deaths. Mekong Delta region contributed 34.0% of the total number of deaths, followed by the South Central region with 23.4%. Among 321 deaths with demographical characteristics, males accounted for 69.7%. Regarding the age group feature, 20.7% of the deaths were in the age group of 15-24 years and 19.5% were in the age group of above 55 years. Common circumstances of deaths include: sailing through flooded areas (20.7%) and collecting assets in the flooded water (13.3%). Current database on natural-related deaths in Viet Nam does not provide sufficient information to have a complete picture on epidemiological characteristics of the deaths and injuries. The study findings suggest that it is necessary to improve the recording and reporting system in Viet Nam on death and injury in particular and health consequences of natural disasters in general.
Từ khóa
Toàn văn:
PDF (English)##submission.citations##
Tài liệu tiếng Việt
CECI (2011), "Tổng quan về quản lý rủi ro thiên tai ở vùng cao Việt Nam", trong JANI, chủ biên, Các bài học kinh nghiệm và điển hình về quản lý rủi ro thiên tai dựa vào cộng đồng ở vùng cao Việt Nam, Nhà xuất bản Hà Nội, Hà Nội, tr. 7 - 10.
Hà Văn Như (2011), "Một số đặc điểm dịch tễ học lũ quét tại Việt Nam trong giai đoạn 1989 - 2008", Y học thực hành. 21(21), tr. 32-35.
Hà Văn Như (2011), "Tổng quan về đặc điểm dịch tễ học, nguyên nhân và hoàn cảnh tử vong liên quan tớ lũ lụt trên thế giới", Y học thực hành. 8(778), tr. 65-68.
Trung tâm khí tượng thủy văn Quốc Gia (2013), Tố, Lốc, Vòi rồng, truy cập ngày 05/06/2013-2013, tại trang web
http://www.nchmf.gov.vn/web/vi-VN/71/74/246/Default.aspx.
Tài liệu tiếng Anh
Chou YJ, Huang N, Lee CH, Tsai SL, Chen SL, Chang HJ (2004), "Who is at risk of death in an earthquake?", American Journal of Epidemiology. 160(7), pp. 688-695.
Coaste, L (1999), "Flood fatacilities in Australia, 1788 - 1996", Australian Geographer. 30(3), pp. 391 - 408.
Debby Guha-Sapir, Femke Vos, Regina Below, Sylvain Ponserre (2012), Annual Disaster Statistical review 2011: The number and trends, Editors, Brussels: CRED.
Disasters, Center for Research on Epidemiology of (2005), "Thrirty years of natural disasters 1997- 2003: The numbers".
EK, Noji (1991), "Crit Care Clin", Natural disasters, pp. 271 - 292.
French J., Ing. R , Von Allmen S., Wood R (1983), "Mortality from flash flood: a review of the national weather service reports, 1969 - 1981", Public Health Rep. 98(6), pp. 584 - 588.
Fumihiko Imamura, Dang Van To (1997), Flood and Typhoon Disasters in Viet Nam in the Half Century since 1950, Editors, Kluwer Academic, Netherlands, pp. 71-87.