Mô hình chăm sóc và hỗ trợ cho những người nhiễm HIV tại quận Hải Châu Thành phố Đà Nẵng (A model of Care and Support for People Living with HIV/AIDS in Hai Chau district, Da Nang city)

Đỗ Mai Hoa, Phạm Thị Đào, Lê Bảo Châu, Phạm Thùy Linh, Bùi Thị Thanh Mai, Ngô Thị Kim Phượng, Trần Minh Hồi

Tóm tắt


Chăm sóc, hỗ trợ và điều trị cho những người nhiễm HIV/AIDS đóng một vai trò hết sức quan trọng trong việc giúp họ tích cực đối phó với căn bệnh HIV/AIDS, tăng cường chất lượng cuộc sống của họ, và ngăn ngừa tình trạng lây truyền bệnh cho những người khác trong cộng đồng. Mô hình tư vấn, chăm sóc và hỗ trợ cho những người nhiễm HIV/AIDS đã được Hội Y tế Công cộng Đà Nẵng xây dựng và triển khai tại quận Hải Châu, Thành phố Đà Nẵng từ tháng 6/2006. Các nghiên cứu đánh giá trước và sau hai năm triển khai mô hình này đã được tiến hành tại hai quận Hải Châu (địa bàn can thiệp) và Thanh Khê (địa bàn không can thiệp). Các nghiên cứu này nhằm đánh giá kết quả, tính duy trì và bài học rút ra từ mô hình can thiệp. Nghiên cứu đánh giá trước và sau can thiệp đều sử dụng kết hợp hai phương pháp nghiên cứu định tính và điều tra tại cộng đồng với cùng một bộ công cụ điều tra. Kết quả của các nghiên cứu đánh giá này cho thấy, sau hai năm hoạt động, mô hình “Chăm sóc và hỗ trợ người nhiễm HIV/AIDS tại quận Hải Châu” đã có những thành công trong việc tăng cường nhận thức, mối quan tâm và tham gia của các ban ngành, đoàn thể và xã hội với việc chăm sóc và hỗ trợ cho người nhiễm HIV/AIDS, từ đó giảm bớt được sự kỳ thị của cộng đồng và tự lỳ thị của những người nhiễm HIV/AIDS. Mô hình đã tạo ra câu lạc bộ “Nhân ái” là một môi trường thân thiện hỗ trợ, giúp cho những người nhiễm HIV/AIDS nhận được các chăm sóc tinh thần, hỗ trợ về vật chất và chăm sóc sức khỏe. Mô hình cũng đóng vai trò làm cầu gắn kết họ với các nguồn hỗ trợ khác trên địa bàn, đáp ứng được một phần mong muốn và nhu cầu của người nhiễm HIV/AIDS trên địa bàn. Tuy nhiên, một số hạn chế trong thiết kế và triển khai mô hình can thiệp và nghiên cứu đánh giá trước- sau đã làm cho việc so sánh kết quả giữa địa bàn can thiệp và không can thiệp không khả thi. Kết quả và hạn chế của mô hình đã được bàn luận chi tiết trong báo cáo toàn văn và rút ra bài học kinh nghiệm để mở rộng mô hình can thiệp trên địa bàn thành phố Đà Nẵng.
English abstract
Care, support and treatment for people living with HIV/AIDS (PLWHA) is crucial in order to help them live with HIV/AIDS actively, improve quality of life, and prevent transmission to others in the community. The model of care and support for PLWHA has been developed and implemented in Hai Chau district, Da Nang city since June 2006 by Danang Public Health Association. Pre- and Postevaluation studies were conducted before and after 2 years implementing this model in Hai Chau district (intervention site) and Thanh Khe (non-intervention site). These studies aim to assess results, sustainability and lessons learned from this model. A mix method of combining a qualitative study and a community survey with the same data collection tools was used in both pre- and post-intervention studies. The results show that, after 2 years of implementation, the model of care and support for PLWHA in Hai Chau district has gained successes in improving the awareness, consideration and participation of the community and social sectors/agencies in care and support activities for PLWHA, thus reduce the discrimination of the community and self-discrimination of infected people. A club named "Nhan Ai" was established with the purpose to create a friendly and supportive environment, help PLWHA in getting spiritual, financial and medical care and supports. This model has also played a role as a bridge between PLWHA and resources/supports, partly meeting the need and demand of PLWHA in the study site. However, due to some limitations in designing and implementation of the intervention model and pre- and post evaluation study, findings from intervention site and nonintervention site are incomparable. Results and limitations of the model are discussed in detail in the full report. This report also provides lessons learnt after 2 years applying this model and recommendations for expanding this intervention model in Da Nang city in the future.


Từ khóa


người nhiễm HIV/AIDS; mô hình; chăm sóc; hỗ trợ; huy động nguồn lực; people living with HIV/AIDS (PLWHA); model of care and support; resource mobilization

Toàn văn:

PDF (English)

##submission.citations##


Tài liệu tiếng Việt

Bộ Y tế, Quyết định về việc ban hành Hướng dẫn chẩn đoán và điều trị nhiễm HIV, B.T.tế, Editor, 2005: Hà Nội.

Bộ Y tế, Xác định nhu cầu chăm sóc giảm nhẹ cho người có H và bệnh nhân ung thư ở Việt Nam – Kết quả sơ bộ đánh giá nhanh tình hình chăm sóc giảm nhẹ. 2005.

Bộ Y tế, Báo cáo kết quả hoạt động năm 2004 và kế hoạch triển khai năm 2005 – Dự án “Tăng cường chăm sóc tư vấn, hỗ trợ người nhiễm HIV/AIDS và các hoạt động phòng chống HIV/AIDS dựa vào cộng đồng tại Việt Nam” do quỹ toàn cầu tài trợ., B.Q.l.d. án, Editor, 2005: Hà Nội.

Bộ Y tế, Báo cáo thực hiện dự án vòng 1-2006-2007, 1.v. Ban quản lý dự án “Tăng cường chăm sóc, hỗ trợ cho người nhiễm HIV/AIDS và các hoatjd odogjn phòng chống HIV/AIDS dựa vào cộng đồng tại Việt Nam” giai đoạn 2008 – 2012, Editor. 2008, Cục Phòng, chống HIV/AIDS: Hà Nội.

Lưu Thị Minh Châu, Đánh giá nhu cầu về xã hội và y tế của bản thân người nhiễm HIV và gia đình có người nhiễm HIV tại Hà Nội. Đề xuất mô hình chăm sóc và hỗ trợ người nhiễm HIV phù hợp. Tạp chí Y học thực hành, 2001. 5(397).

Bùi Ngọc Diệp, Đánh giá hoạt động mô hình Tuệ Tĩnh Đường – Thành hội Phật giáo Hà Nội trong chăm sóc điều trị cho người nhiễm HIV/AIDS từ 2005 – 2007. 2008, Đại học Y tế Công cộng: Hà Nội.

Cục Phòng chống HIV/AIDS, Chăm sóc tại nhà và cộng đồng ở Việt Nam: Các phát hiện và khuyến nghị từ một cuộc đánh giá nhanh trên toàn quốc. 2009: Hà Nội.

Lê Trường Sơn (2005), Thực trạng quản lý, tư vấn, chăm sóc người nhiễm HIV/AIDS tại gia đình ở một số khu vực trọng điểm tỉnh Thanh Hóa năm 2004.

Tài liệu tiếng Anh

Ian J Hodgson Andrew S Furber, Alice Desclaux, David S Mukasa, Barriers to better care for people with AIDS in developing countries. BMJ, 2004. 329: p. 1281-1283

Bristol-Myers Squibb, Press release: Bristol-Myers Squibb's SECURE THE FUTURE® Program Offers New Approach to Replicate Successful HIV Treatment Support Model 2007.

Eric Van Praag Connie Osborne, Helen Jackson, Models of care for patients with HIV/AIDS. AIDS, 1997. 17.

FHI, Evaluating Programs for HIV/AIDS Prevention and Care in Developing Countries, ed. T.S. Thomas Rehle, Stephen Mills, Robert Magnani. 2006.

Mary K Tegger Mari M Kitahata, Edward H Wagner, King K Holmes, Comprehensive health care for people infected with HIV in developing countries BMJ 2002. 325(26 October): p. 954-957.

Helen Schneider Michele Russell, Models of community-based HIV/AIDS care and support. p. 327 - 334.

Chela C Narain JP, van Praag EV, Planning and Implementing HIV/AIDS Care Programmes: a step by step approach. 2007, WHO Regional Office for South-East Asia: New Delhi.

UNAIDS, Reaching out,scaling up: Eight case studies of home and community care for and by people with HIV/AIDS, in UNAIDS Case Study - UNAIDS Best Practice Collection. 2001.

UNAIDS, Linking Communities with Health Facilities to Care for People Living with HIV/AIDS. Tazania's Fight angainst HIV/AIDS, 2007: p. 16 - 19.

FHI, Scaling up the continuum of care for people living with HIV in Asia and the Pacific: A toolkit for implimenters. 2007: Bangkok.